aefc3a10b5c2d1e402ee97deba6310f5aa212485
[culture.git] / main.py
1 #!/usr/bin/env python
2
3 # Any copyright is dedicated to the Public Domain.
4 # https://creativecommons.org/publicdomain/zero/1.0/
5
6 # Written by Francois Fleuret <francois@fleuret.org>
7
8 import math, sys, argparse, time, tqdm, os, datetime, warnings
9
10 import torch, torchvision
11 from torch import nn
12 from torch.nn import functional as F
13
14 import ffutils
15
16 import mygpt
17 import sky, grids, quiz_machine
18
19 # world quizzes vs. culture quizzes
20
21 ######################################################################
22
23 if torch.cuda.is_available():
24     device = torch.device("cuda")
25     torch.backends.cuda.matmul.allow_tf32 = True
26 else:
27     device = torch.device("cpu")
28
29 ######################################################################
30
31 parser = argparse.ArgumentParser(
32     description="An implementation of GPT with cache.",
33     formatter_class=argparse.ArgumentDefaultsHelpFormatter,
34 )
35
36 parser.add_argument("--log_filename", type=str, default="train.log")
37
38 parser.add_argument("--result_dir", type=str, default=None)
39
40 parser.add_argument("--seed", type=int, default=0)
41
42 parser.add_argument("--max_percents_of_test_in_train", type=int, default=1)
43
44 ########################################
45
46 parser.add_argument("--nb_epochs", type=int, default=10000)
47
48 parser.add_argument("--batch_size", type=int, default=None)
49
50 parser.add_argument("--physical_batch_size", type=int, default=None)
51
52 parser.add_argument("--nb_train_samples", type=int, default=None)
53
54 parser.add_argument("--nb_test_samples", type=int, default=None)
55
56 parser.add_argument("--learning_rate", type=float, default=5e-4)
57
58 ########################################
59
60 parser.add_argument("--model", type=str, default=None)
61
62 parser.add_argument("--dim_model", type=int, default=None)
63
64 parser.add_argument("--dim_keys", type=int, default=None)
65
66 parser.add_argument("--dim_hidden", type=int, default=None)
67
68 parser.add_argument("--nb_heads", type=int, default=None)
69
70 parser.add_argument("--nb_blocks", type=int, default=None)
71
72 parser.add_argument("--dropout", type=float, default=0.1)
73
74 ########################################
75
76 parser.add_argument("--deterministic_synthesis", action="store_true", default=False)
77
78 parser.add_argument("--problem", type=str, default="grids")
79
80 parser.add_argument("--nb_threads", type=int, default=-1)
81
82 parser.add_argument("--nb_gpts", type=int, default=5)
83
84 parser.add_argument("--min_to_validate", type=int, default=None)
85
86 parser.add_argument("--max_to_validate", type=int, default=None)
87
88 parser.add_argument("--accuracy_to_make_c_quizzes", type=float, default=0.975)
89
90 parser.add_argument("--generation_temperature", type=float, default=2.0)
91
92 parser.add_argument("--deterministic_validation", action="store_true", default=False)
93
94 parser.add_argument("--bidirectional_validation", action="store_true", default=False)
95
96 parser.add_argument("--dirty_debug", action="store_true", default=False)
97
98 ######################################################################
99
100 parser.add_argument("--sky_height", type=int, default=6)
101
102 parser.add_argument("--sky_width", type=int, default=8)
103
104 parser.add_argument("--sky_nb_birds", type=int, default=3)
105
106 parser.add_argument("--sky_nb_iterations", type=int, default=2)
107
108 parser.add_argument("--sky_speed", type=int, default=3)
109
110 ######################################################################
111
112 args = parser.parse_args()
113
114 if args.min_to_validate is None:
115     args.min_to_validate = args.nb_gpts - 1
116
117 if args.max_to_validate is None:
118     args.max_to_validate = args.nb_gpts - 1
119
120 if args.result_dir is None:
121     args.result_dir = f"results_culture"
122
123 ######################################################################
124
125 default_args = {
126     "model": "37M",
127     "batch_size": 25,
128     "nb_train_samples": 100000,
129     "nb_test_samples": 10000,
130 }
131
132 for k, v in default_args.items():
133     if getattr(args, k) is None:
134         setattr(args, k, v)
135
136 ######################################################################
137
138 default_model_args = {
139     "17K": {
140         "dim_model": 32,
141         "dim_keys": 32,
142         "dim_hidden": 32,
143         "nb_heads": 2,
144         "nb_blocks": 2,
145     },
146     "4M": {
147         "dim_model": 256,
148         "dim_keys": 32,
149         "dim_hidden": 1024,
150         "nb_heads": 4,
151         "nb_blocks": 6,
152     },
153     "37M": {
154         "dim_model": 512,
155         "dim_keys": 64,
156         "dim_hidden": 2048,
157         "nb_heads": 8,
158         "nb_blocks": 12,
159     },
160     "122M": {
161         "dim_model": 768,
162         "dim_keys": 64,
163         "dim_hidden": 2048,
164         "nb_heads": 8,
165         "nb_blocks": 24,
166     },
167     "352M": {
168         "dim_model": 1024,
169         "dim_keys": 64,
170         "dim_hidden": 2048,
171         "nb_heads": 8,
172         "nb_blocks": 48,
173     },
174 }
175
176 if args.model in default_model_args:
177     for k, v in default_model_args[args.model].items():
178         if getattr(args, k) is None:
179             setattr(args, k, v)
180 else:
181     raise ValueError(f"Unknown model {args.model}")
182
183 ######################################################################
184
185 try:
186     os.mkdir(args.result_dir)
187 except FileExistsError:
188     print(f"result directory {args.result_dir} already exists")
189     exit(1)
190
191 log_file = open(os.path.join(args.result_dir, args.log_filename), "a")
192
193 if args.seed >= 0:
194     # torch.backends.cudnn.deterministic = True
195     # torch.backends.cudnn.benchmark = False
196     # torch.use_deterministic_algorithms(True)
197     torch.manual_seed(args.seed)
198     if torch.cuda.is_available():
199         torch.cuda.manual_seed_all(args.seed)
200
201 ######################################################################
202
203
204 def log_string(s):
205     t = time.strftime("%Y%m%d-%H:%M:%S ", time.localtime())
206
207     if log_file is not None:
208         log_file.write(t + s + "\n")
209         log_file.flush()
210
211     print(t + s)
212     sys.stdout.flush()
213
214
215 log_string(f"argv {' '.join(sys.argv)}")
216
217 for n in vars(args):
218     log_string(f"args.{n} {getattr(args, n)}")
219
220
221 ######################################################################
222
223 if args.dirty_debug:
224     args.nb_train_samples = 2500
225     args.nb_test_samples = 100
226
227 if args.physical_batch_size is None:
228     args.physical_batch_size = args.batch_size
229 else:
230     assert args.batch_size % args.physical_batch_size == 0
231
232 assert args.nb_train_samples % args.batch_size == 0
233 assert args.nb_test_samples % args.batch_size == 0
234
235 if args.problem == "sky":
236     problem = sky.Sky(
237         height=args.sky_height,
238         width=args.sky_width,
239         nb_birds=args.sky_nb_birds,
240         nb_iterations=args.sky_nb_iterations,
241         speed=args.sky_speed,
242         max_nb_cached_chunks=args.nb_train_samples // 100,
243         chunk_size=100,
244         nb_threads=args.nb_threads,
245     )
246     back_accuracy = False
247 elif args.problem == "grids":
248     problem = grids.Grids(
249         device=device,
250         max_nb_cached_chunks=args.nb_train_samples // 100,
251         chunk_size=100,
252         nb_threads=args.nb_threads,
253     )
254     back_accuracy = True
255 else:
256     raise ValueError
257
258 quiz_machine = quiz_machine.QuizMachine(
259     problem=problem,
260     nb_train_samples=args.nb_train_samples,
261     nb_test_samples=args.nb_test_samples,
262     back_accuracy=back_accuracy,
263     batch_size=args.physical_batch_size,
264     result_dir=args.result_dir,
265     logger=log_string,
266     device=device,
267 )
268
269 ######################################################################
270
271 log_string(f"device {device}")
272
273 vocabulary_size = quiz_machine.vocabulary_size()
274
275 log_string(f"vocabulary_size {vocabulary_size}")
276
277 ######################################################################
278
279 # Compute the entropy of the training tokens
280
281 token_count = 0
282 for input in quiz_machine.batches(split="train", desc="train-entropy"):
283     token_count += F.one_hot(input, num_classes=quiz_machine.vocabulary_size()).sum(
284         (0, 1)
285     )
286 token_probas = token_count / token_count.sum()
287 entropy = -torch.xlogy(token_probas, token_probas).sum()
288 train_set_perplexity = math.exp(entropy)
289
290 ######################################################################
291 # A bit of paranoia never hurts
292
293 if args.max_percents_of_test_in_train >= 0:
294
295     def subsets_as_tuples(batches, cs):
296         s = set()
297         for batch in batches:
298             for x in batch:
299                 s.add(tuple([v.item() for v in x]))
300                 if len(s) == cs:
301                     yield s
302                     s = set()
303         yield s
304
305     nb_test, nb_in_train = 0, 0
306     for test_subset in subsets_as_tuples(
307         quiz_machine.batches(split="test", desc="test-check"), 25000
308     ):
309         in_train = set()
310         for train_subset in subsets_as_tuples(
311             quiz_machine.batches(split="train", desc="train-check"), 25000
312         ):
313             in_train.update(test_subset.intersection(train_subset))
314         nb_in_train += len(in_train)
315         nb_test += len(test_subset)
316
317     log_string(
318         f"data_check {nb_in_train*100/nb_test:.02f}% ({nb_in_train}/{nb_test}) of test samples are in the train set"
319     )
320
321     assert (
322         nb_in_train <= args.max_percents_of_test_in_train * nb_test / 100
323     ), f"More than {args.max_percents_of_test_in_train}% of test samples are in the train set"
324
325 ##############################
326
327
328 def one_epoch(model, quiz_machine):
329     optimizer = torch.optim.Adam(model.parameters(), lr=args.learning_rate)
330
331     model.train()
332
333     nb_train_samples, acc_train_loss = 0, 0.0
334
335     for input in quiz_machine.batches(split="train"):
336         input = input.to(device)
337
338         if nb_train_samples % args.batch_size == 0:
339             optimizer.zero_grad()
340
341         output = model(mygpt.BracketedSequence(input)).x
342         loss = F.cross_entropy(output.transpose(1, 2), input)
343         acc_train_loss += loss.item() * input.size(0)
344
345         nb_train_samples += input.size(0)
346
347         loss.backward()
348
349         if nb_train_samples % args.batch_size == 0:
350             optimizer.step()
351
352     train_perplexity = math.exp(min(100, acc_train_loss / nb_train_samples))
353
354     log_string(f"train_perplexity {n_epoch} {train_perplexity}")
355
356
357 ######################################################################
358
359
360 def run_tests(model, quiz_machine, deterministic_synthesis):
361     with torch.autograd.no_grad():
362         model.eval()
363
364         nb_test_samples, acc_test_loss = 0, 0.0
365         nb_samples_accumulated = 0
366
367         for input in quiz_machine.batches(split="test"):
368             input = input.to(device)
369
370             bs = model(mygpt.BracketedSequence(input))
371             output = bs.x
372
373             loss = F.cross_entropy(output.transpose(1, 2), input)
374
375             acc_test_loss += loss.item() * input.size(0)
376
377             nb_test_samples += input.size(0)
378
379         test_perplexity = math.exp(min(100, acc_test_loss / nb_test_samples))
380
381         log_string(f"test_perplexity {n_epoch} {test_perplexity}")
382
383         model.main_test_accuracy = quiz_machine.produce_results(
384             n_epoch=n_epoch,
385             model=model,
386             result_dir=args.result_dir,
387             deterministic_synthesis=deterministic_synthesis,
388         )
389
390
391 ######################################################################
392
393
394 def standard_validity(logproba):
395     l = logproba.sort(dim=-1).values
396     return logical_and(l[0] < math.log(0.5), l[1] > math.log(0.95))
397
398
399 def valid_c_quizzes(recorded, criteria):
400     result = [q[criteria(lp)] for q, lp in recorded]
401     return torch.cat(result, dim=0) if len(result) > 0 else torch.tensor([])
402
403
404 ######################################################################
405
406
407 def create_c_quizzes(
408     models,
409     quiz_machine,
410     nb_for_train=1000,
411     nb_for_test=100,
412 ):
413     quizzes_and_logproba_records = []
414
415     nb_to_create = nb_for_train + nb_for_test
416
417     # ------------------------------------------------------------
418
419     file_name = os.path.join(args.result_dir, f"culture_c_quiz_{n_epoch:04d}_logp.dat")
420
421     with open(file_name, "w") as logp_file:
422         while (
423             valid_c_quizzes(quizzes_and_logproba_records, standard_validity).size(0)
424             < nb_to_create
425         ):
426             # Select a model at random to generate the new quizzes
427
428             model_for_generation = models[torch.randint(len(models), (1,))]
429
430             c_quizzes = quiz_machine.generate_quizzes(
431                 nb_to_create,
432                 model_for_generation=model_for_generation,
433                 temperature=args.generation_temperature,
434             )
435
436             c_quizzes = c_quizzes[quiz_machine.non_trivial(c_quizzes)]
437
438             if c_quizzes.size(0) > 0:
439                 logproba = c_quizzes.new(c_quizzes.size(0), len(models))
440                 for q, l in zip(
441                     c_quizzes.split(args.batch_size), logits.split(args.batch_size)
442                 ):
443                     for model in models:
444                         l[model.id] = F.cross_entropy(model(q))
445
446                 for l in logproba:
447                     s = " ".join([str(x.item()) for x in l])
448                     logp_file.write(s + "\n")
449
450                 quizzes_and_logproba_records.append((c_quizzes, logproba))
451
452             nb_validated = valid_c_quizzes(
453                 quizzes_and_logproba_records, standard_validity
454             ).size(0)
455
456             log_string(
457                 f"keep c_quizzes model {model_for_generation.id} nb_accumulated {nb_validated} / {nb_to_create}"
458             )
459
460     # store the new c_quizzes which have been validated
461
462     new_c_quizzes = valid_c_quizzes(quizzes_and_logproba_records, standard_validity)
463
464     quiz_machine.reverse_random_half_in_place(new_c_quizzes)
465
466     quiz_machine.store_c_quizzes(new_c_quizzes[:nb_for_train], for_train=True)
467     quiz_machine.store_c_quizzes(new_c_quizzes[nb_for_train:], for_train=False)
468
469     # save a bunch of images to investigate what quizzes with a
470     # certain nb of correct predictions look like
471
472     q = new_c_quizzes[:72]
473
474     if q.size(0) > 0:
475         quiz_machine.save_quizzes(args.result_dir, f"culture_c_quiz_{n_epoch:04d}", q)
476
477
478 ######################################################################
479
480
481 def create_c_quizzes_(
482     models,
483     quiz_machine,
484     nb_for_train=1000,
485     nb_for_test=100,
486 ):
487     quizzes_and_nb_correct_records = []
488
489     nb_to_create = nb_for_train + nb_for_test
490
491     # ------------------------------------------------------------
492
493     standard_validity = lambda nb_correct: torch.logical_and(
494         nb_correct >= args.min_to_validate, nb_correct <= args.max_to_validate
495     )
496
497     file_name = os.path.join(args.result_dir, f"culture_c_quiz_{n_epoch:04d}_logp.dat")
498
499     with open(file_name, "w") as logp_file:
500         while (
501             valid_c_quizzes(quizzes_and_nb_correct_records, standard_validity).size(0)
502             < nb_to_create
503         ):
504             # Select a model at random to generate the new quizzes
505
506             model_for_generation = models[torch.randint(len(models), (1,))]
507
508             c_quizzes = quiz_machine.generate_quizzes(
509                 nb_to_create,
510                 model_for_generation=model_for_generation,
511                 temperature=args.generation_temperature,
512             )
513
514             # if args.prediction_correctness:
515
516             # else:
517             # logproba = quiz_machine.new(quiz_machine.size(0), len(models))
518             # for q,l in zip(quizzes.split(args.batch_size), logits.split(args.batch_size)):
519             # for model in models:
520             # l[...] = F.cross_entropy(model(q))
521
522             c_quizzes = c_quizzes[quiz_machine.non_trivial(c_quizzes)]
523
524             if c_quizzes.size(0) > 0:
525                 nb_correct, seq_logproba = quiz_machine.compute_correctness(
526                     c_quizzes,
527                     models,
528                     bidirectional_validation=args.bidirectional_validation,
529                     deterministic_validation=args.deterministic_validation,
530                 )
531
532                 for n, l in zip(nb_correct, seq_logproba):
533                     s = " ".join([str(x.item()) for x in l])
534                     logp_file.write(f"{n} {s}\n")
535
536                 if args.dirty_debug:
537                     nb_correct = torch.randint(
538                         len(models) + 1, nb_correct.size(), device=c_quizzes.device
539                     )
540
541                 quizzes_and_nb_correct_records.append((c_quizzes, nb_correct))
542
543             nv = F.one_hot(nb_correct, num_classes=len(models) + 1).sum(0)
544             nv = " ".join([str(x.item()) for x in nv])
545
546             nb_validated = valid_c_quizzes(
547                 quizzes_and_nb_correct_records, standard_validity
548             ).size(0)
549
550             log_string(
551                 f"keep c_quizzes model {model_for_generation.id} kept {nv} nb_accumulated {nb_validated} / {nb_to_create}"
552             )
553
554     # store the new c_quizzes which have been validated
555
556     new_c_quizzes = valid_c_quizzes(quizzes_and_nb_correct_records, standard_validity)
557
558     quiz_machine.reverse_random_half_in_place(new_c_quizzes)
559
560     quiz_machine.store_c_quizzes(new_c_quizzes[:nb_for_train], for_train=True)
561     quiz_machine.store_c_quizzes(new_c_quizzes[nb_for_train:], for_train=False)
562
563     # save a bunch of images to investigate what quizzes with a
564     # certain nb of correct predictions look like
565
566     for n in range(len(models) + 1):
567         s = (
568             "_validated"
569             if n >= args.min_to_validate and n <= args.max_to_validate
570             else ""
571         )
572
573         q = valid_c_quizzes(
574             quizzes_and_nb_correct_records, criteria=lambda nb_correct: nb_correct == n
575         )[:72]
576
577         quiz_machine.reverse_random_half_in_place(q)
578
579         if q.size(0) > 0:
580             quiz_machine.save_quizzes(
581                 args.result_dir, f"culture_c_quiz_{n_epoch:04d}_N{n}{s}", q
582             )
583
584
585 ######################################################################
586
587 models = []
588
589 for k in range(args.nb_gpts):
590     model = mygpt.MyGPT(
591         vocabulary_size=vocabulary_size,
592         dim_model=args.dim_model,
593         dim_keys=args.dim_keys,
594         dim_hidden=args.dim_hidden,
595         nb_heads=args.nb_heads,
596         nb_blocks=args.nb_blocks,
597         causal=True,
598         dropout=args.dropout,
599     ).to(device)
600
601     model.main_test_accuracy = 0.0
602     model.id = k
603
604     models.append(model)
605
606
607 nb_parameters = sum(p.numel() for p in models[0].parameters())
608 log_string(f"nb_parameters {nb_parameters} ({int(nb_parameters/1e6)}M)")
609
610 ######################################################################
611
612 nb_new_c_quizzes_for_train = args.nb_train_samples // 50
613 nb_new_c_quizzes_for_test = args.nb_test_samples // 50
614
615 log_string(
616     f"nb_new_c_quizzes_for_train {nb_new_c_quizzes_for_train} nb_new_c_quizzes_for_test {nb_new_c_quizzes_for_test}"
617 )
618
619 ######################################################################
620
621 if args.dirty_debug:
622     args.accuracy_to_make_c_quizzes = 0.0
623     args.nb_gpts = 2
624     nb_new_c_quizzes_for_train = 100
625     nb_new_c_quizzes_for_test = 10
626
627 ######################################################################
628
629 for n_epoch in range(args.nb_epochs):
630     log_string(f"--- epoch {n_epoch} ----------------------------------------")
631
632     cta = " ".join([f"{float(m.main_test_accuracy):.04f}" for m in models])
633     log_string(f"current_test_accuracies {cta}")
634
635     ##################################################
636     # Select, improve, and eval the worst model
637
638     weakest_model = min(models, key=lambda m: float(m.main_test_accuracy))
639
640     log_string(
641         f"training model {weakest_model.id} main_test_accuracy {weakest_model.main_test_accuracy}"
642     )
643
644     one_epoch(weakest_model, quiz_machine)
645
646     log_string(
647         f"train_set_composition w_quizzes {quiz_machine.nb_batch_w_quizzes} c_quizzes {quiz_machine.nb_batch_c_quizzes}"
648     )
649
650     run_tests(weakest_model, quiz_machine, deterministic_synthesis=False)
651
652     log_string(
653         f"test_set_composition w_quizzes {quiz_machine.nb_batch_w_quizzes} c_quizzes {quiz_machine.nb_batch_c_quizzes}"
654     )
655
656     ##################################################
657     # Replace a fraction of the w_quizzes with fresh ones
658
659     quiz_machine.renew_w_quizzes(args.nb_train_samples // args.nb_gpts)
660
661     ##################################################
662     # If all the models are good enough, generate new quizzes and
663     # re-compute the test errors
664
665     if min([m.main_test_accuracy for m in models]) >= args.accuracy_to_make_c_quizzes:
666         create_c_quizzes(
667             models,
668             quiz_machine,
669             nb_for_train=nb_new_c_quizzes_for_train,
670             nb_for_test=nb_new_c_quizzes_for_test,
671         )
672
673         for model in models:
674             run_tests(model, quiz_machine, deterministic_synthesis=False)
675
676
677 ######################################################################