9c3d7f1ac607d2d47aa3702691c1fdc11e9300c5
[culture.git] / main.py
1 #!/usr/bin/env python
2
3 # Any copyright is dedicated to the Public Domain.
4 # https://creativecommons.org/publicdomain/zero/1.0/
5
6 # Written by Francois Fleuret <francois@fleuret.org>
7
8 import math, sys, argparse, time, tqdm, os, datetime, warnings
9
10 import torch, torchvision
11 from torch import nn
12 from torch.nn import functional as F
13
14 import ffutils
15
16 import mygpt
17 import sky, grids, quiz_machine
18 from problem import MultiThreadProblem
19
20 # world quizzes vs. culture quizzes
21
22 ######################################################################
23
24 if torch.cuda.is_available():
25     device = torch.device("cuda")
26     torch.backends.cuda.matmul.allow_tf32 = True
27 else:
28     device = torch.device("cpu")
29
30 ######################################################################
31
32 parser = argparse.ArgumentParser(
33     description="An implementation of GPT with cache.",
34     formatter_class=argparse.ArgumentDefaultsHelpFormatter,
35 )
36
37 parser.add_argument("--log_filename", type=str, default="train.log")
38
39 parser.add_argument("--result_dir", type=str, default=None)
40
41 parser.add_argument("--seed", type=int, default=0)
42
43 parser.add_argument("--max_percents_of_test_in_train", type=int, default=1)
44
45 ########################################
46
47 parser.add_argument("--nb_epochs", type=int, default=10000)
48
49 parser.add_argument("--batch_size", type=int, default=None)
50
51 parser.add_argument("--physical_batch_size", type=int, default=None)
52
53 parser.add_argument("--nb_train_samples", type=int, default=None)
54
55 parser.add_argument("--nb_test_samples", type=int, default=None)
56
57 parser.add_argument("--learning_rate", type=float, default=5e-4)
58
59 ########################################
60
61 parser.add_argument("--model", type=str, default=None)
62
63 parser.add_argument("--dim_model", type=int, default=None)
64
65 parser.add_argument("--dim_keys", type=int, default=None)
66
67 parser.add_argument("--dim_hidden", type=int, default=None)
68
69 parser.add_argument("--nb_heads", type=int, default=None)
70
71 parser.add_argument("--nb_blocks", type=int, default=None)
72
73 parser.add_argument("--dropout", type=float, default=0.1)
74
75 ########################################
76
77 parser.add_argument("--deterministic_synthesis", action="store_true", default=False)
78
79 parser.add_argument("--problem", type=str, default="grids")
80
81 parser.add_argument("--multi_thread_problem", action="store_true", default=False)
82
83 parser.add_argument("--nb_gpts", type=int, default=5)
84
85 parser.add_argument("--min_to_validate", type=int, default=None)
86
87 parser.add_argument("--max_to_validate", type=int, default=None)
88
89 parser.add_argument("--accuracy_to_make_c_quizzes", type=float, default=0.975)
90
91 parser.add_argument("--generation_temperature", type=float, default=2.0)
92
93 parser.add_argument("--deterministic_validation", action="store_true", default=False)
94
95 parser.add_argument("--bidirectional_validation", action="store_true", default=False)
96
97 parser.add_argument("--dirty_debug", action="store_true", default=False)
98
99 ######################################################################
100
101 parser.add_argument("--sky_height", type=int, default=6)
102
103 parser.add_argument("--sky_width", type=int, default=8)
104
105 parser.add_argument("--sky_nb_birds", type=int, default=3)
106
107 parser.add_argument("--sky_nb_iterations", type=int, default=2)
108
109 parser.add_argument("--sky_speed", type=int, default=3)
110
111 ######################################################################
112
113 args = parser.parse_args()
114
115 if args.min_to_validate is None:
116     args.min_to_validate = args.nb_gpts - 1
117
118 if args.max_to_validate is None:
119     args.max_to_validate = args.nb_gpts - 1
120
121 if args.result_dir is None:
122     args.result_dir = f"results_culture"
123
124 ######################################################################
125
126 default_args = {
127     "model": "37M",
128     "batch_size": 100,
129     "nb_train_samples": 100000,
130     "nb_test_samples": 10000,
131 }
132
133 for k, v in default_args.items():
134     if getattr(args, k) is None:
135         setattr(args, k, v)
136
137 ######################################################################
138
139 default_model_args = {
140     "17K": {
141         "dim_model": 32,
142         "dim_keys": 32,
143         "dim_hidden": 32,
144         "nb_heads": 2,
145         "nb_blocks": 2,
146     },
147     "4M": {
148         "dim_model": 256,
149         "dim_keys": 32,
150         "dim_hidden": 1024,
151         "nb_heads": 4,
152         "nb_blocks": 6,
153     },
154     "37M": {
155         "dim_model": 512,
156         "dim_keys": 64,
157         "dim_hidden": 2048,
158         "nb_heads": 8,
159         "nb_blocks": 12,
160     },
161     "122M": {
162         "dim_model": 768,
163         "dim_keys": 64,
164         "dim_hidden": 2048,
165         "nb_heads": 8,
166         "nb_blocks": 24,
167     },
168     "352M": {
169         "dim_model": 1024,
170         "dim_keys": 64,
171         "dim_hidden": 2048,
172         "nb_heads": 8,
173         "nb_blocks": 48,
174     },
175 }
176
177 if args.model in default_model_args:
178     for k, v in default_model_args[args.model].items():
179         if getattr(args, k) is None:
180             setattr(args, k, v)
181 else:
182     raise ValueError(f"Unknown model {args.model}")
183
184 ######################################################################
185
186 try:
187     os.mkdir(args.result_dir)
188 except FileExistsError:
189     print(f"result directory {args.result_dir} already exists")
190     exit(1)
191
192 log_file = open(os.path.join(args.result_dir, args.log_filename), "a")
193
194 if args.seed >= 0:
195     # torch.backends.cudnn.deterministic = True
196     # torch.backends.cudnn.benchmark = False
197     # torch.use_deterministic_algorithms(True)
198     torch.manual_seed(args.seed)
199     if torch.cuda.is_available():
200         torch.cuda.manual_seed_all(args.seed)
201
202 ######################################################################
203
204
205 def log_string(s):
206     t = time.strftime("%Y%m%d-%H:%M:%S ", time.localtime())
207
208     if log_file is not None:
209         log_file.write(t + s + "\n")
210         log_file.flush()
211
212     print(t + s)
213     sys.stdout.flush()
214
215
216 log_string(f"argv {' '.join(sys.argv)}")
217
218 for n in vars(args):
219     log_string(f"args.{n} {getattr(args, n)}")
220
221
222 ######################################################################
223
224 if args.dirty_debug:
225     args.nb_train_samples = 2500
226     args.nb_test_samples = 100
227
228 if args.physical_batch_size is None:
229     args.physical_batch_size = args.batch_size
230 else:
231     assert args.batch_size % args.physical_batch_size == 0
232
233 assert args.nb_train_samples % args.batch_size == 0
234 assert args.nb_test_samples % args.batch_size == 0
235
236 if args.problem == "sky":
237     problem = sky.Sky(
238         height=args.sky_height,
239         width=args.sky_width,
240         nb_birds=args.sky_nb_birds,
241         nb_iterations=args.sky_nb_iterations,
242         speed=args.sky_speed,
243     )
244     back_accuracy = False
245 elif args.problem == "grids":
246     problem = grids.Grids(device=device)
247     back_accuracy = True
248 else:
249     raise ValueError
250
251 if args.multi_thread_problem:
252     problem = MultiThreadProblem(problem, args.nb_train_samples, chunk_size=1000)
253
254 quiz_machine = quiz_machine.QuizMachine(
255     problem=problem,
256     nb_train_samples=args.nb_train_samples,
257     nb_test_samples=args.nb_test_samples,
258     back_accuracy=back_accuracy,
259     batch_size=args.physical_batch_size,
260     result_dir=args.result_dir,
261     logger=log_string,
262     device=device,
263 )
264
265 ######################################################################
266
267 log_string(f"device {device}")
268
269 vocabulary_size = quiz_machine.vocabulary_size()
270
271 log_string(f"vocabulary_size {vocabulary_size}")
272
273 ######################################################################
274
275 # Compute the entropy of the training tokens
276
277 token_count = 0
278 for input in quiz_machine.batches(split="train", desc="train-entropy"):
279     token_count += F.one_hot(input, num_classes=quiz_machine.vocabulary_size()).sum(
280         (0, 1)
281     )
282 token_probas = token_count / token_count.sum()
283 entropy = -torch.xlogy(token_probas, token_probas).sum()
284 train_set_perplexity = math.exp(entropy)
285
286 ######################################################################
287 # A bit of paranoia never hurts
288
289 if args.max_percents_of_test_in_train >= 0:
290
291     def subsets_as_tuples(batches, cs):
292         s = set()
293         for batch in batches:
294             for x in batch:
295                 s.add(tuple([v.item() for v in x]))
296                 if len(s) == cs:
297                     yield s
298                     s = set()
299         yield s
300
301     nb_test, nb_in_train = 0, 0
302     for test_subset in subsets_as_tuples(
303         quiz_machine.batches(split="test", desc="test-check"), 25000
304     ):
305         in_train = set()
306         for train_subset in subsets_as_tuples(
307             quiz_machine.batches(split="train", desc="train-check"), 25000
308         ):
309             in_train.update(test_subset.intersection(train_subset))
310         nb_in_train += len(in_train)
311         nb_test += len(test_subset)
312
313     log_string(
314         f"data_check {nb_in_train*100/nb_test:.02f}% ({nb_in_train}/{nb_test}) of test samples are in the train set"
315     )
316
317     assert (
318         nb_in_train <= args.max_percents_of_test_in_train * nb_test / 100
319     ), f"More than {args.max_percents_of_test_in_train}% of test samples are in the train set"
320
321 ##############################
322
323
324 def one_epoch(model, quiz_machine):
325     optimizer = torch.optim.Adam(model.parameters(), lr=args.learning_rate)
326
327     model.train()
328
329     nb_train_samples, acc_train_loss = 0, 0.0
330
331     for input in quiz_machine.batches(split="train"):
332         input = input.to(device)
333
334         if nb_train_samples % args.batch_size == 0:
335             optimizer.zero_grad()
336
337         output = model(mygpt.BracketedSequence(input)).x
338         loss = F.cross_entropy(output.transpose(1, 2), input)
339         acc_train_loss += loss.item() * input.size(0)
340
341         nb_train_samples += input.size(0)
342
343         loss.backward()
344
345         if nb_train_samples % args.batch_size == 0:
346             optimizer.step()
347
348     train_perplexity = math.exp(min(100, acc_train_loss / nb_train_samples))
349
350     log_string(f"train_perplexity {n_epoch} {train_perplexity}")
351
352
353 ######################################################################
354
355
356 def run_tests(model, quiz_machine, deterministic_synthesis):
357     with torch.autograd.no_grad():
358         model.eval()
359
360         nb_test_samples, acc_test_loss = 0, 0.0
361         nb_samples_accumulated = 0
362
363         for input in quiz_machine.batches(split="test"):
364             input = input.to(device)
365
366             bs = model(mygpt.BracketedSequence(input))
367             output = bs.x
368
369             loss = F.cross_entropy(output.transpose(1, 2), input)
370
371             acc_test_loss += loss.item() * input.size(0)
372
373             nb_test_samples += input.size(0)
374
375         test_perplexity = math.exp(min(100, acc_test_loss / nb_test_samples))
376
377         log_string(f"test_perplexity {n_epoch} {test_perplexity}")
378
379         model.main_test_accuracy = quiz_machine.produce_results(
380             n_epoch=n_epoch,
381             model=model,
382             result_dir=args.result_dir,
383             deterministic_synthesis=deterministic_synthesis,
384         )
385
386
387 ######################################################################
388
389
390 def valid_c_quizzes(recorded, criteria):
391     result = [q[criteria(c)] for q, c in recorded]
392     return torch.cat(result, dim=0) if len(result) > 0 else torch.tensor([])
393
394
395 ######################################################################
396
397
398 def create_c_quizzes(
399     models,
400     quiz_machine,
401     nb_for_train=1000,
402     nb_for_test=100,
403 ):
404     quizzes_and_nb_correct_records = []
405
406     nb_to_create = nb_for_train + nb_for_test
407
408     # ------------------------------------------------------------
409
410     standard_validity = lambda nb_correct: torch.logical_and(
411         nb_correct >= args.min_to_validate, nb_correct <= args.max_to_validate
412     )
413
414     file_name = os.path.join(args.result_dir, f"culture_c_quiz_{n_epoch:04d}_logp.dat")
415
416     with open(file_name, "w") as logp_file:
417         while (
418             valid_c_quizzes(quizzes_and_nb_correct_records, standard_validity).size(0)
419             < nb_to_create
420         ):
421             # Select a model at random to generate the new quizzes
422
423             model_for_generation = models[torch.randint(len(models), (1,))]
424
425             c_quizzes = quiz_machine.generate_quizzes(
426                 nb_to_create,
427                 model_for_generation=model_for_generation,
428                 temperature=args.generation_temperature,
429             )
430
431             c_quizzes = c_quizzes[quiz_machine.non_trivial(c_quizzes)]
432
433             if c_quizzes.size(0) > 0:
434                 nb_correct, seq_logproba = quiz_machine.compute_correctness(
435                     c_quizzes,
436                     models,
437                     bidirectional_validation=args.bidirectional_validation,
438                     deterministic_validation=args.deterministic_validation,
439                 )
440
441                 for n, l in zip(nb_correct, seq_logproba):
442                     s = " ".join([str(x.item()) for x in l])
443                     logp_file.write(f"{n} {s}\n")
444
445                 if args.dirty_debug:
446                     nb_correct = torch.randint(
447                         len(models) + 1, nb_correct.size(), device=c_quizzes.device
448                     )
449
450                 quizzes_and_nb_correct_records.append((c_quizzes, nb_correct))
451
452             nv = F.one_hot(nb_correct, num_classes=len(models) + 1).sum(0)
453             nv = " ".join([str(x.item()) for x in nv])
454
455             nb_validated = valid_c_quizzes(
456                 quizzes_and_nb_correct_records, standard_validity
457             ).size(0)
458
459             log_string(
460                 f"keep c_quizzes model {model_for_generation.id} kept {nv} nb_accumulated {nb_validated} / {nb_to_create}"
461             )
462
463     # store the new c_quizzes which have been validated
464
465     new_c_quizzes = valid_c_quizzes(quizzes_and_nb_correct_records, standard_validity)
466
467     quiz_machine.reverse_random_half_in_place(new_c_quizzes)
468
469     quiz_machine.store_c_quizzes(new_c_quizzes[:nb_for_train], for_train=True)
470     quiz_machine.store_c_quizzes(new_c_quizzes[nb_for_train:], for_train=False)
471
472     # save a bunch of images to investigate what quizzes with a
473     # certain nb of correct predictions look like
474
475     for n in range(len(models) + 1):
476         s = (
477             "_validated"
478             if n >= args.min_to_validate and n <= args.max_to_validate
479             else ""
480         )
481
482         q = valid_c_quizzes(
483             quizzes_and_nb_correct_records, criteria=lambda nb_correct: nb_correct == n
484         )[:72]
485
486         quiz_machine.reverse_random_half_in_place(q)
487
488         if q.size(0) > 0:
489             quiz_machine.save_quizzes(
490                 args.result_dir, f"culture_c_quiz_{n_epoch:04d}_N{n}{s}", q
491             )
492
493
494 ######################################################################
495
496 models = []
497
498 for k in range(args.nb_gpts):
499     model = mygpt.MyGPT(
500         vocabulary_size=vocabulary_size,
501         dim_model=args.dim_model,
502         dim_keys=args.dim_keys,
503         dim_hidden=args.dim_hidden,
504         nb_heads=args.nb_heads,
505         nb_blocks=args.nb_blocks,
506         causal=True,
507         dropout=args.dropout,
508     ).to(device)
509
510     model.main_test_accuracy = 0.0
511     model.id = k
512
513     models.append(model)
514
515
516 nb_parameters = sum(p.numel() for p in models[0].parameters())
517 log_string(f"nb_parameters {nb_parameters} ({int(nb_parameters/1e6)}M)")
518
519 ######################################################################
520
521 nb_new_c_quizzes_for_train = args.nb_train_samples // 50
522 nb_new_c_quizzes_for_test = args.nb_test_samples // 50
523
524 log_string(
525     f"nb_new_c_quizzes_for_train {nb_new_c_quizzes_for_train} nb_new_c_quizzes_for_test {nb_new_c_quizzes_for_test}"
526 )
527
528 ######################################################################
529
530 if args.dirty_debug:
531     args.accuracy_to_make_c_quizzes = 0.0
532     args.nb_gpts = 2
533     nb_new_c_quizzes_for_train = 100
534     nb_new_c_quizzes_for_test = 10
535
536 ######################################################################
537
538 for n_epoch in range(args.nb_epochs):
539     log_string(f"--- epoch {n_epoch} ----------------------------------------")
540
541     cta = " ".join([f"{float(m.main_test_accuracy):.04f}" for m in models])
542     log_string(f"current_test_accuracies {cta}")
543
544     ##################################################
545     # Select, improve, and eval the worst model
546
547     weakest_model = min(models, key=lambda m: float(m.main_test_accuracy))
548
549     log_string(
550         f"training model {weakest_model.id} main_test_accuracy {weakest_model.main_test_accuracy}"
551     )
552
553     one_epoch(weakest_model, quiz_machine)
554
555     log_string(
556         f"train_set_composition w_quizzes {quiz_machine.nb_batch_w_quizzes} c_quizzes {quiz_machine.nb_batch_c_quizzes}"
557     )
558
559     run_tests(weakest_model, quiz_machine, deterministic_synthesis=False)
560
561     log_string(
562         f"test_set_composition w_quizzes {quiz_machine.nb_batch_w_quizzes} c_quizzes {quiz_machine.nb_batch_c_quizzes}"
563     )
564
565     ##################################################
566     # Replace a fraction of the w_quizzes with fresh ones
567
568     quiz_machine.renew_w_quizzes(args.nb_train_samples // args.nb_gpts)
569
570     ##################################################
571     # If all the models are good enough, generate new quizzes and
572     # re-compute the test errors
573
574     if min([m.main_test_accuracy for m in models]) >= args.accuracy_to_make_c_quizzes:
575         create_c_quizzes(
576             models,
577             quiz_machine,
578             nb_for_train=nb_new_c_quizzes_for_train,
579             nb_for_test=nb_new_c_quizzes_for_test,
580         )
581
582         for model in models:
583             run_tests(model, quiz_machine, deterministic_synthesis=False)
584
585
586 ######################################################################